ปฏิสมฺภิทาวิภงฺเค วุตฺเตสุ ปญฺจสุ อตฺเถสุ อตฺตโน อตฺตโน ภูมิปริยาปนฺนํ วิปากสงฺขาตํ อตฺถํ ชาเปติ ชเนติ ปวตฺเตตีติ อตฺถชาปิกาฯ อรหโต อภิญฺญํ อุปฺปาเทนฺตสฺส สมาปตฺติํ อุปฺปาเทนฺตสฺส กิริยาพฺยากเตติ อภิญฺญาย เจว สมาปตฺติยา จ ปริกมฺมสมเย กามาวจรกิริยปญฺญาฯ สา หิ อภิญฺญาสมาปตฺติปเภทํ กิริยสงฺขาตํ อตฺถํ ชาเปติ ชเนติ ปวตฺเตตีติ อตฺถชาปิกา ปญฺญาติ วุตฺตาฯ อยํ ปน อปโรปิ ปาฬิมุตฺตโก อฏฺฐกถานโย – ยาปิ หิ ปุริมา กามาวจรกิริยา ปจฺฉิมาย กามาวจรกิริยาย อนนฺตราทิวเสน ปจฺจโย โหติ, สาปิ ตํ กิริยตฺถํ ชาเปตีติ อตฺถชาปิกา ปญฺญา นามฯ รูปาวจรารูปาวจเรสุปิ เอเสว นโยฯ

ทุติยปทนิทฺเทเส จตูสุ ภูมีสุ วิปาเกติ กามาวจรวิปาเก ปญฺญา สหชาตาทิปจฺจยวเสน กามาวจรวิปากตฺถํ ชาเปตฺวา ฐิตาติ ชาปิตตฺถาฯ รูปาวจราทิวิปากปญฺญาสุปิ เอเสว นโยฯ สพฺพาปิ วา เอสา อตฺตโน อตฺตโน การเณหิ ชาปิตา ชนิตา ปวตฺติตา สยมฺปิ อตฺถภูตาติปิ ชาปิตตฺถาฯ อรหโต อุปฺปนฺนาย อภิญฺญาย อุปฺปนฺนาย สมาปตฺติยาติ วุตฺตกิริยปญฺญายปิ เอเสว นโยฯ อยํ ปน อปโรปิ ปาฬิมุตฺตโก อฏฺฐกถานโย – กามาวจรกิริยปญฺญาปิ หิ สหชาตาทิวเสน กามาวจรกิริยสงฺขาตํ อตฺถํ ชาเปตฺวา ฐิตาติ ชาปิตตฺถาฯ รูปาวจรารูปาวจรกิริยปญฺญาสุปิ เอเสว นโยฯ สพฺพาปิ วา เอสา อตฺตโน อตฺตโน การเณหิ ชาปิตา ชนิตา ปวตฺติตา สยญฺจ อตฺถภูตาติปิ ชาปิตตฺถาฯ เสสเมตฺถ สพฺพํ ธมฺมสงฺคหฏฺฐกถายํ วุตฺตนยตฺตา ปากฏเมวาติฯ

ทุกนิทฺเทสวณฺณนาฯ

(3.) ติกนิทฺเทสวณฺณนา

[768] ติวิเธน ญาณวตฺถุนิทฺเทเส โยควิหิเตสูติ โยโค วุจฺจติ ปญฺญา; ปญฺญาวิหิเตสุ ปญฺญาปริณามิเตสูติ อตฺโถฯ

กมฺมายตเนสูติ เอตฺถ กมฺมเมว กมฺมายตนํ; อถ วา กมฺมญฺจ ตํ อายตนญฺจ อาชีวาทีนนฺติปิ กมฺมายตนํฯ สิปฺปายตเนสุปิ เอเสว นโยฯ ตตฺถ ทุวิธํ กมฺมํ – หีนญฺจ อุกฺกฏฺฐญฺจฯ ตตฺถ หีนํ นาม วฑฺฒกีกมฺมํ, ปุปฺผฉฑฺฑกกมฺมนฺติ เอวมาทิฯ อุกฺกฏฺฐํ นาม กสิ, วณิชฺชา, โครกฺขนฺติ เอวมาทิฯ สิปฺปมฺปิ ทุวิธํ หีนญฺจ อุกฺกฏฺฐญฺจฯ ตตฺถ หีนํ สิปฺปํ นาม นฬการสิปฺปํ, เปสการสิปฺปํ, กุมฺภการสิปฺปํ, จมฺมการสิปฺปํ, นฺหาปิตสิปฺปนฺติ เอวมาทิฯ อุกฺกฏฺฐํ นาม สิปฺปํ มุทฺทา, คณนา, เลขญฺจาติ เอวมาทิ วิชฺชาว วิชฺชาฏฺฐานํฯ ตํ ธมฺมิกเมว คหิตํฯ นาคมณฺฑลปริตฺตสทิสํ, ผุธมนกมนฺตสทิสํ, สาลากิยํ , สลฺลกตฺติยนฺติอาทีนิ ปน เวชฺชสตฺถานิ ‘‘อิจฺฉามหํ, อาจริย, สิปฺปํ สิกฺขิตุ’’นฺติ (มหาว. 329) สิปฺปายตเน ปวิฏฺฐตฺตา น คหิตานิฯ

ตตฺถ เอโก ปณฺฑิโต มนุสฺสานํ ผาสุวิหารตฺถาย อตฺตโน จ ธมฺมตาย เคหปาสาทยานนาวาทีนิ อุปฺปาเทติฯ โส หิ ‘อิเม มนุสฺสา วสนฏฺฐาเนน วินา ทุกฺขิตา’ติ หิตกิริยาย ฐตฺวา ทีฆจตุรสฺสาทิเภทํ เคหํ อุปฺปาเทติ, สีตุณฺหปฏิฆาตตฺถาย เอกภูมิกทฺวิภูมิกาทิเภเท ปาสาเท กโรติ, ‘ยาเน อสติ อนุสญฺจรณํ นาม ทุกฺข’นฺติ ชงฺฆากิลมถปฏิวิโนทนตฺถาย วยฺหสกฏสนฺทมานิกาทีนิ อุปฺปาเทติ, ‘นาวาย อสติ สมุทฺทาทีสุ สญฺจาโร นาม นตฺถี’ติ นานปฺปการํ นาวํ อุปฺปาเทติฯ โส สพฺพมฺเปตํ เนว อญฺเญหิ กยิรมานํ ปสฺสติ, น กตํ อุคฺคณฺหาติ, น กเถนฺตานํ สุณาติ, อตฺตโน ปน ธมฺมตาย จินฺตาย กโรติฯ ปญฺญวตา หิ อตฺตโน ธมฺมตาย กตมฺปิ อญฺเญหิ อุคฺคณฺหิตฺวา กโรนฺเตหิ กตสทิสเมว โหติฯ อยํ ตาว หีนกมฺเม นโยฯ

อุกฺกฏฺฐกมฺเมปิ ‘กสิกมฺเม อสติ มนุสฺสานํ ชีวิตํ น ปวตฺตตี’ติ เอโก ปณฺฑิโต มนุสฺสานํ ผาสุวิหารตฺถาย ยุคนงฺคลาทีนิ กสิภณฺฑานิ อุปฺปาเทติ; ตถา นานปฺปการํ วาณิชกมฺมํ โครกฺขญฺจ อุปฺปาเทติฯ โส สพฺพมฺเปตํ เนว อญฺเญหิ กริยมานํ ปสฺสติ…เป.… กตสทิสเมว โหติฯ อยํ อุกฺกฏฺฐกมฺเม นโยฯ

ทุวิเธปิ ปน สิปฺปายตเน เอโก ปณฺฑิโต มนุสฺสานํ ผาสุวิหารตฺถาย นฬการสิปฺปาทีนิ หีนสิปฺปานิ, หตฺถมุทฺทาย คณนสงฺขาตํ มุทฺทํ, อจฺฉินฺนกสงฺขาตํ คณนํ, มาติกาปฺปเภทกาทิเภทญฺจ เลขํ อุปฺปาเทติฯ โส สพฺพมฺเปตํ เนว อญฺเญหิ กริยมานํ ปสฺสติ…เป.… กตสทิสเมว โหติฯ อยํ สิปฺปายตเน นโยฯ

เอกจฺโจ ปน ปณฺฑิโต อมนุสฺสสรีสปาทีหิ อุปทฺทุตานํ มนุสฺสานํ ติกิจฺฉนตฺถาย ธมฺมิกานิ นาคมณฺฑลมนฺตาทีนิ วิชฺชาฏฺฐานานิ อุปฺปาเทติ, ตานิ เนว อญฺเญหิ กริยมานานิ ปสฺสติ, น กตานิ อุคฺคณฺหาติ, น กเถนฺตานํ สุณาติ, อตฺตโน ปน ธมฺมตาย จินฺตาย กโรติฯ ปญฺญวตา หิ อตฺตโน ธมฺมตาย กตมฺปิ อญฺเญหิ อุคฺคณฺหิตฺวา กโรนฺเตหิ กตสทิสเมว โหติฯ

กมฺมสฺสกตํ วาติ ‘‘อิทํ กมฺมํ สตฺตานํ สกํ, อิทํ โน สก’’นฺติ เอวํ ชานนญาณํฯ สจฺจานุโลมิกํ วาติ วิปสฺสนาญาณํฯ ตญฺหิ จตุนฺนํ สจฺจานํ อนุโลมนโต สจฺจานุโลมิกนฺติ วุจฺจติฯ อิทานิสฺส ปวตฺตนาการํ ทสฺเสตุํ รูปํ อนิจฺจนฺติ วาติอาทิ วุตฺตํฯ เอตฺถ จ อนิจฺจลกฺขณเมว อาคตํ, น ทุกฺขลกฺขณอนตฺตลกฺขณานิ, อตฺถวเสน ปน อาคตาเนวาติ ทฏฺฐพฺพานิ – ยญฺหิ อนิจฺจํ ตํ ทุกฺขํ, ยํ ทุกฺขํ ตทนตฺตาติฯ

ยํ เอวรูปินฺติ ยํ เอวํ เหฏฺฐา นิทฺทิฏฺฐสภาวํ อนุโลมิกํฯ ขนฺตินฺติอาทีนิ สพฺพานิ ปญฺญาเววจนาเนวฯ สา หิ เหฏฺฐา วุตฺตานํ กมฺมายตนาทีนํ ปญฺจนฺนํ การณานํ อปจฺจนีกทสฺสเนน อนุโลเมตีติ อนุโลมิกาฯ ตถา สตฺตานํ หิตจริยาย อนุโลเมติ, มคฺคสจฺจสฺส อนุโลเมติ, ปรมตฺถสจฺจสฺส นิพฺพานสฺส อนุโลมนโต อนุโลเมตีติปิ อนุโลมิกาฯ สพฺพานิปิ เอตานิ การณานิ ขมติ สหติ ทฏฺฐุํ สกฺโกตีติ ขนฺติ, ปสฺสตีติ ทิฏฺฐิ, โรเจตีติ รุจิ, มุทตีติ มุทิ, เปกฺขตีติ เปกฺขาฯ สพฺเพปิสฺสา เต กมฺมายตนาทโย ธมฺมา นิชฺฌานํ ขมนฺติ, วิเสสโต จ ปญฺจกฺขนฺธสงฺขาตา ธมฺมา ปุนปฺปุนํ อนิจฺจทุกฺขานตฺตวเสน นิชฺฌายมานา ตํ นิชฺฌานํ ขมนฺตีติ ธมฺมนิชฺฌานขนฺตีฯ

ปรโต อสฺสุตฺวา ปฏิลภตีติ อญฺญสฺส อุปเทสวจนํ อสฺสุตฺวา สยเมว จินฺเตนฺโต ปฏิลภติฯ อยํ วุจฺจตีติ อยํ จินฺตามยา ปญฺญา นาม วุจฺจติฯ สา ปเนสา น เยสํ เกสญฺจิ อุปฺปชฺชติ, อภิญฺญาตานํ ปน มหาสตฺตานเมว อุปฺปชฺชติฯ ตตฺถาปิ สจฺจานุโลมิกญาณํ ทฺวินฺนํเยว โพธิสตฺตานํ อุปฺปชฺชติฯ เสสปญฺญา สพฺเพสมฺปิ ปูริตปารมีนํ มหาปญฺญานํ อุปฺปชฺชตีติ เวทิตพฺพาฯ

ปรโต สุตฺวา ปฏิลภตีติ เอตฺถ กมฺมายตนาทีนิ ปเรน กริยมานานิ วา กตานิ วา ทิสฺวาปิ ยสฺส กสฺสจิ กถยมานสฺส วจนํ สุตฺวาปิ อาจริยสฺส สนฺติเก อุคฺคเหตฺวาปิ ปฏิลทฺธา สพฺพา ปรโต สุตฺวาเยว ปฏิลทฺธา นามาติ เวทิตพฺพาฯ

สมาปนฺนสฺสาติ สมาปตฺติสมงฺคิสฺส; อนฺโตสมาปตฺติยํ ปวตฺตา ปญฺญา ภาวนามยา นามาติ อตฺโถฯ

[769] ทานํ อารพฺภาติ ทานํ ปฏิจฺจ; ทานเจตนาปจฺจยาติ อตฺโถฯ ทานาธิคจฺฉาติ ทานํ อธิคจฺฉนฺตสฺส; ปาปุณนฺตสฺสาติ อตฺโถฯ ยา อุปฺปชฺชตีติ ยา เอวํ ทานเจตนาสมฺปยุตฺตา ปญฺญา อุปฺปชฺชติ, อยํ ทานมยา ปญฺญา นามฯ สา ปเนสา ‘ทานํ ทสฺสามี’ติ จินฺเตนฺตสฺส, ทานํ เทนฺตสฺส, ทานํ ทตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส ปุพฺพเจตนา, มุญฺจเจตนา, อปรเจตนาติ ติวิเธน อุปฺปชฺชติฯ

สีลํ อารพฺภ สีลาธิคจฺฉาติ อิธาปิ สีลเจตนาสมฺปยุตฺตาว สีลมยา ปญฺญาติ อธิปฺเปตาฯ อยมฺปิ ‘สีลํ ปูเรสฺสามี’ติ จินฺเตนฺตสฺส, สีลํ ปูเรนฺตสฺส, สีลํ ปูเรตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส ปุพฺพเจตนา, มุญฺจเจตนา, อปรเจตนาติ ติวิเธเนว อุปฺปชฺชติฯ ภาวนามยา เหฏฺฐา วุตฺตาเยวฯ

[770] อธิสีลปญฺญาทีสุ สีลาทีนิ ทุวิเธน เวทิตพฺพานิ – สีลํ, อธิสีลํ; จิตฺตํ, อธิจิตฺตํ; ปญฺญา, อธิปญฺญาติฯ ตตฺถ ‘‘อุปฺปาทา วา ตถาคตานํ อนุปฺปาทา วา ตถาคตานํ ฐิตาว สา ธาตุ ธมฺมฏฺฐิตตา ธมฺมนิยามตา’’ติ (สํ. นิ. 2.20; อ. นิ. 3.137) อิมาย ตนฺติยา สงฺคหิตวเสน ปญฺจปิ สีลานิ ทสปิ สีลานิ สีลํ นามฯ ตญฺหิ ตถาคเต อุปฺปนฺเนปิ อนุปฺปนฺเนปิ โหติฯ อนุปฺปนฺเน เก ปญฺญาเปนฺตีติ? ตาปสปริพฺพาชกา, สพฺพญฺญุโพธิสตฺตา, จกฺกวตฺติราชาโน จ ปญฺญาเปนฺติฯ อุปฺปนฺเน สมฺมาสมฺพุทฺเธ ภิกฺขุสงฺโฆ, ภิกฺขุนีสงฺโฆ, อุปาสกา, อุปาสิกาโย จ ปญฺญาเปนฺติฯ ปาติโมกฺขสํวรสีลํ ปน สพฺพสีเลหิ อธิกํ อุปฺปนฺเนเยว ตถาคเต อุปฺปชฺชติ, โน อนุปฺปนฺเนฯ สพฺพญฺญุพุทฺธาเยว จ นํ ปญฺญาเปนฺติฯ ‘‘อิมสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ วีติกฺกเม อิทํ นาม โหตี’’ติ ปญฺญาปนญฺหิ อญฺเญสํ อวิสโย, พุทฺธานํเยว เอส วิสโย, พุทฺธานํ พลํฯ อิติ ยสฺมา ปาติโมกฺขสํวโร อธิสีลํ, ตสฺมา ตํ อธิสีลปญฺญํ ทสฺเสตุํ ปาติโมกฺขสํวรํ สํวรนฺตสฺสาติอาทิ วุตฺตํฯ

เหฏฺฐา วุตฺตาย เอว ปน ตนฺติยา สงฺคหิตวเสน วฏฺฏปาทิกา อฏฺฐ สมาปตฺติโย จิตฺตํ นามฯ ตญฺหิ ตถาคเต อุปฺปนฺเนปิ โหติ อนุปฺปนฺเนปิฯ อนุปฺปนฺเน เก นิพฺพตฺเตนฺตีติ? ตาปสปริพฺพาชกา เจว สพฺพญฺญุโพธิสตฺตา จ จกฺกวตฺติราชาโน จฯ อุปฺปนฺเน ภควติ วิเสสตฺถิกา ภิกฺขุอาทโยปิ นิพฺพตฺเตนฺติเยวฯ วิปสฺสนาปาทิกา ปน อฏฺฐ สมาปตฺติโย สพฺพจิตฺเตหิ อธิกา, อุปฺปนฺเนเยว ตถาคเต อุปฺปชฺชนฺติ, โน อนุปฺปนฺเนฯ สพฺพญฺญุพุทฺธา เอว จ เอตา ปญฺญาเปนฺติ ฯ อิติ ยสฺมา อฏฺฐ สมาปตฺติโย อธิจิตฺตํ, ตสฺมา อธิจิตฺตปญฺญํ ทสฺเสตุํ รูปาวจรารูปาวจรสมาปตฺติํ สมาปชฺชนฺตสฺสาติอาทิ วุตฺตํฯ

เหฏฺฐา วุตฺตาย เอว ปน ตนฺติยา สงฺคหิตวเสน กมฺมสฺสกตญาณํ ปญฺญา นามฯ ตญฺหิ ตถาคเต อุปฺปนฺเนปิ โหติ อนุปฺปนฺเนปิฯ อนุปฺปนฺเน เวลามทานเวสฺสนฺตรทานาทิวเสน อุปฺปชฺชติ; อุปฺปนฺเน เตน ญาเณน มหาทานํ ปวตฺเตนฺตานํ ปมาณํ นตฺถิฯ มคฺคผลปญฺญา ปน สพฺพปญฺญาหิ อธิกา, อุปฺปนฺเนเยว ตถาคเต วิตฺถาริกา หุตฺวา ปวตฺตติ, โน อนุปฺปนฺเนฯ อิติ ยสฺมา มคฺคผลปญฺญา อธิปญฺญา, ตสฺมา อติเรกปญฺญาย ปญฺญํ ทสฺเสตุํ จตูสุ มคฺเคสูติอาทิ วุตฺตํฯ

ตตฺถ สิยา – สีลํ, อธิสีลํ; จิตฺตํ, อธิจิตฺตํ; ปญฺญา, อธิปญฺญาติ อิเมสุ ฉสุ โกฏฺฐาเสสุ วิปสฺสนา ปญฺญา กตรสนฺนิสฺสิตาติ? อธิปญฺญาสนฺนิสฺสิตาฯ ตสฺมา ยถา โอมกตรปฺปมาณํ ฉตฺตํ วา ธชํ วา อุปาทาย อติเรกปฺปมาณํ อติฉตฺตํ อติธโชติ วุจฺจติ, เอวมิทมฺปิ ปญฺจสีลํ ทสสีลํ อุปาทาย ปาติโมกฺขสํวรสีลํ ‘อธิสีลํ’ นาม; วฏฺฏปาทิกา อฏฺฐ สมาปตฺติโย อุปาทาย วิปสฺสนาปาทิกา อฏฺฐ สมาปตฺติโย ‘อธิจิตฺตํ’ นาม, กมฺมสฺสกตปญฺญํ อุปาทาย วิปสฺสนาปญฺญา จ มคฺคปญฺญา จ ผลปญฺญา จ ‘อธิปญฺญา’ นามาติ เวทิตพฺพาฯ

[771] อายโกสลฺลาทินิทฺเทเส ยสฺมา อาโยติ วุฑฺฒิ, สา อนตฺถหานิโต อตฺถุปฺปตฺติโต จ ทุวิธา; อปาโยติ อวุฑฺฒิ, สาปิ อตฺถหานิโต อนตฺถุปฺปตฺติโต จ ทุวิธา; ตสฺมา ตํ ทสฺเสตุํ อิเม ธมฺเม มนสิกโรโตติอาทิ วุตฺตํฯ

อิทํ วุจฺจตีติ ยา อิเมสํ อกุสลธมฺมานํ อนุปฺปตฺติปฺปหาเนสุ กุสลธมฺมานญฺจ อุปฺปตฺติฏฺฐิตีสุ ปญฺญา – อิทํ อายโกสลฺลํ นาม วุจฺจติฯ ยา ปเนสา กุสลธมฺมานํ อนุปฺปชฺชนนิรุชฺฌเนสุ อกุสลธมฺมานญฺจ อุปฺปตฺติฏฺฐิตีสุ ปญฺญา – อิทํ อปายโกสลฺลํ นามาติ อตฺโถฯ อายโกสลฺลํ ตาว ปญฺญา โหตุ; อปายโกสลฺลํ กถํ ปญฺญา นาม ชาตาติ? ปญฺญวาเยว หิ ‘มยฺหํ เอวํ มนสิกโรโต อนุปฺปนฺนา กุสลา ธมฺมา นุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ นิรุชฺฌนฺติ; อนุปฺปนฺนา อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา ปวฑฺฒนฺตี’ติ ปชานาติฯ โส เอวํ ญตฺวา อนุปฺปนฺนานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ อุปฺปชฺชิตุํ น เทติ, อุปฺปนฺเน ปชหติ; อนุปฺปนฺเน กุสเล อุปฺปาเทติ, อุปฺปนฺเน ภาวนาปาริปูริํ ปาเปติฯ เอวํ อปายโกสลฺลมฺปิ ปญฺญา เอวาติ เวทิตพฺพํฯ สพฺพาปิ ตตฺรูปายา ปญฺญา อุปายโกสลฺลนฺติ อิทํ ปน อจฺจายิกกิจฺเจ วา ภเย วา อุปฺปนฺเน ตสฺส ติกิจฺฉนตฺถํ ฐานุปฺปตฺติยการณชานนวเสเนว เวทิตพฺพํฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

ติกนิทฺเทสวณฺณนาฯ

(4.) จตุกฺกนิทฺเทสวณฺณนา

[793] จตุพฺพิเธน ญาณวตฺถุนิทฺเทเส อตฺถิ ทินฺนนฺติอาทีสุ ทินฺนปจฺจยา ผลํ อตฺถีติ อิมินา อุปาเยน อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ อิทํ วุจฺจตีติ ยํ ญาณํ ‘อิทํ กมฺมํ สกํ, อิทํ โน สก’นฺติ ชานาติ – อิทํ กมฺมสฺสกตญาณํ นาม วุจฺจตีติ อตฺโถฯ ตตฺถ ติวิธํ กายทุจฺจริตํ, จตุพฺพิธํ วจีทุจฺจริตํ, ติวิธํ มโนทุจฺจริตนฺติ อิทํ น สกกมฺมํ นามฯ ตีสุ ทฺวาเรสุ ทสวิธมฺปิ สุจริตํ สกกมฺมํ นามฯ อตฺตโน วาปิ โหตุ ปรสฺส วา สพฺพมฺปิ อกุสลํ น สกกมฺมํ นามฯ กสฺมา? อตฺถภญฺชนโต อนตฺถชนนโต จฯ อตฺตโน วา โหตุ ปรสฺส วา สพฺพมฺปิ กุสลํ สกกมฺมํ นามฯ กสฺมา? อนตฺถภญฺชนโต อตฺถชนนโต จฯ เอวํ ชานนสมตฺเถ อิมสฺมิํ กมฺมสฺสกตญาเณ ฐตฺวา พหุํ ทานํ ทตฺวา สีลํ ปูเรตฺวา อุโปสถํ สมาทิยิตฺวา สุเขน สุขํ สมฺปตฺติยา สมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา นิพฺพานํ ปตฺตานํ คณนปริจฺเฉโท นตฺถิฯ